"Erteleme hastalığına klinik müdahale gerekebilir"

İnsan yaşamını olumsuz etkileyen erteleme hastalığının klinik müdahale gerektirebileceğini belirten Klinik Psikolog Fahriye Nuşin Akbaş, “Erteleme davranışı karar verme, öncelikleri belirleme, program yapma ve programa bağlı kalma ile ilgili kişisel endişenin olduğu davranış biçimidir. Mükemmeliyetçi bireylerde erteleme davranışı önemli bir yer edinir. Kronik erteleme önemli olayları erteleme, durumsal erteleme ise genel tekrar eden yaşam olaylarını erteleme olarak tanımlanır” dedi.

Çamlıca Medipol Üniversitesi Hastanesinden Klinik Psikolog Fahriye Nuşin Akbaş, kronik erteleme hastalığına ilişkin açıklamalarda bulundu. Klinik Psikolog Akbaş, yaşamın her alanında karşılaşılan erteleme davranışını hemen hemen herkesin, hayatı boyunca bazı zamanlarda sergilediğini belirterek, “Erteleme davranış kalıbı haline gelmesi gündelik yaşantıyı olumsuz yönde etkilediği takdirde ruh sağlığı açısından sorun oluşturabilmektedir. Erteleme sözcüğünün İngilizce anlamı olan procrastination kelimesi yarına bırakma anlamı taşımaktadır. Bireyin yaşamını olumsuz yönde etkileyeceğini bildiği halde herhangi bir işi başlatıp ve sonlandırmak noktasında harekete geçememesi veya son dakikalara bırakması klinik müdahale getiren bir durumdur. Erteleme davranışları kişiyi motivasyon açısından olumsuz etkilemenin yanı sıra ruh sağlığı açısından olumsuz yönde etkileme ihtimali mevcuttur” dedi.

"Mükemmeliyetçilikle de bağlantısı var"
Erteleme davranışının bir diğer ilintili olduğu kavramın ise mükemmeliyetçi kişilik yapısı olduğuna dikkat çeken Klinik Psikolog Akbaş, şöyle devam etti: "Mükemmeliyetçilik, bireyin çabalarına yönelik başarısızlık korkusu, sevgi ve kabul görülme ihtiyacı gibi dinamiklerle nitelendirilmektedir. Mükemmeliyetçi bireylerde erteleme davranışı önemli bir yer edinmektedir. Doğru olanı yapma ihtiyacı ile performansı ve yapılacak işleri kontrol altında tutma ya da yinelemektedir. Erteleme davranışı bir ya da daha fazla alanda karar verme, öncelikleri belirleme, program yapma ve programa bağlı kalma ile ilgili kişisel endişenin olduğu davranış biçimidir. Erteleme davranışlarını ‘kronik erteleme’ ve ‘durumsal erteleme’ olmak üzere iki yönüyle ele alınmaktadır".

"Kişiye rahatsızlık vermesi önemli bir ayrım"
Klinik Psikolog Akbaş, kronik ve durumsal ertelemeleri ise şu şekilde değerlendirdi: "Kronik ertelemeler önemli yaşam olaylarını erteleme, durumsal erteleme ise genel tekrar eden yaşam olaylarını erteleme olarak tanımlanmaktadır. Bu durumun kişide rahatsızlık uyandırması önemli bir ayrımdır. Literatürde birçok çalışma rahatsızlığa dayanamamanın birçok ruhsal bozuklukla ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Rahatsızlığa dayanıksızlığın düşük olması dürtüsel davranışlara neden olur ve duygu regülasyonunda problemler ortaya çıkar. Erteleme davranışı ve zaman yönetimi arasında şüphesiz ilişki bulunmaktadır. Kişinin kendi zaman yönetimini sağlayabilmesi yaşamı hakkında program oluşturabilmesi, bireyin erteleme davranışları hakkında farkındalık kazanması ve sebepleri hakkında çalışmalar yapılmalıdır".